4/1-a ve 4/1-b sigortalılık statüsüne tabi sigortalı kadının veya sigortalı erkeğin sigortalı olmayan eşinin, kendi çalışmalarından dolayı gelir veya aylık alan kadının ya da gelir veya aylık alan erkeğin sigortalı olmayan eşinin hamileliğinin başladığı tarihten itibaren;

Doğumdan sonraki ilk sekiz haftalık,
Çoğul gebelik halinde ise ilk on haftalık

süreye kadar olan gebelik ve analık haliyle ilgili rahatsızlık ve engellilik halleri analık hali kabul ediliyor.

GEÇICI İŞ GÖREMEZLIK ÖDENEĞI NEDIR?

Geçici iş göremezlik; sigortalının iş kazası, meslek hastalığı, hastalık ve analık hallerinde Kurumca yetkilendirilen hekim veya sağlık kurulu raporlarında belirtilen istirahat süresince geçici olarak çalışamama durumunu;

Geçici iş göremezlik ödeneği de iş kazası, meslek hastalığı, hastalık ve analık sigorta kollarından istirahatlı bulunan sigortalıya işten geri kaldığı günler için SGK’ca ödenen mali yardımı ifade ediyor.

Analık halinde geçici işgöremezlik ödeneğinden faydalanabilmek için;

İş sözleşmesi veya bağımsız çalışan kapsamında sigortalı olmak.
Doğum olayının gerçekleşmesi ve buna bağlı iş göremezlik nedeniyle istirahat raporu alınmış olması,
İş göremezliğin başladığı tarihte sigortalılık niteliğinin devam etmesi,
İstirahat süresi içinde işyerinde çalışmamış olunması,
Doğumdan önceki bir yıl içinde sigortalı adına en az 90 gün kısa vadeli sigorta primi bildirilmesi,

Bu koşullar hem iş sözleşmesi, hem de bağımsız çalışan kapsamındaki sigortalılar için ortak olan koşullar olup bağımsız çalışan kapsamında sigortalı sayılanlara analık halinde geçici iş göremezlik ödeneği, bu şartların yanı sıra genel sağlık sigortası dahil prim ve prime ilişkin her türlü borçlarının ödenmiş olması şartıyla tedavinin gereği olarak istirahat raporu aldıkları sürede ödeniyor. Ayrıca, doğum öncesi ve doğum sonrası çalışılmayan sürelerde geçici iş göremezlik ödeneğinin ödenebilmesi için yatarak tedavi şartı aranmıyor.

ANALIK GEÇICI İŞGÖREMEZLIK ÖDENEĞI KIMLERI KAPSIYOR?

Analıktan kaynaklanan geçici iş göremezlik ödeneği;
 
4/1-a sigortalılık statüsüne tabii çalışan,
Köy ve mahalle muhtarları olan,
Ticarî kazanç veya serbest meslek kazancı nedeniyle gerçek veya basit usûlde gelir vergisi mükellefi olan,
Gelir vergisinden muaf olup, esnaf ve sanatkâr siciline kayıtlı olan,
Zirai faaliyette bulunan,

sigortalı kadının analığı halinde, doğumdan önceki ve sonraki sekizer haftalık sürede, çoğul gebelik halinde ise doğumdan önceki sekiz haftalık süreye iki haftalık süre ilâve edilerek çalışmadığı her gün için,

erken doğum yapması halinde ise, doğumdan önce kullanamadığı çalıştırılamayacak süreler ile isteği ve hekimin onayıyla doğuma üç hafta kalıncaya kadar çalışması halinde, doğum sonrası istirahat süresine eklenen süreler için,

verilmesi gereken parasal hak oluyor.

ŞIRKET ORTAKLARINI KAPSAMIYOR

Yasadan kaynaklanan yukarıdaki tanımdan da anlaşılacağı üzere yine analık halinden kaynaklanan geçici işgöremezlik ödeneği 4/1-b kapsamında sigortalı olan anonim şirketlerin yönetim kurulu üyesi olan ortakları, sermayesi paylara bölünmüş komandit şirketlerin komandite ortakları ile diğer şirket ve donatma iştiraklerinin tüm ortaklarının analık hallerini kapsamıyor.

Örneğin 02.03.2014 tarihinde işe başlayan bir kadın sigortalının işten ayrılış tarihi 28.11.2014 olsun. Bu sigortalı 03.03.2015 tarihinde doğum yapmış olsun. Bu sigortalının doğum öncesi istirahatının başlangıç tarihi 09.12.2014, buna karşın sigortalılık vasfını yitirdiği tarih ise 08.12.2014 tarihi olduğundan geri dönük bir yıllık süre içinde 272 gün primi olsa bile geçici işgöremezlik ödeneğine hak kazanamayacaktır.  

Eğer bu sigortalının işten çıkış tarihi 29.11.2014 olsaydı istirahatın başladığı tarihte sigortalılık niteliğini muhafaza ediyor olduğundan geçici işgöremezlik ödeneğine hak kazanacaktı.   

GEÇICI IŞ GÖREMEZLIK ÖDEMELERI NEREDEN YAPILIYOR?

Geçici iş göremezlik ödenekleri Temmuz/2012 tarihinden beri T.C. Ziraat Bankası şubeleri vasıtasıyla gerçekleştiriliyor.

Sigortalılara ait geçici iş göremezlik ödenekleri banka hesaplarına gönderildiğinde, kişilere cep telefonları üzerinden SMS mesajı yollanıyor.

GEÇICI İŞ GÖREMEZLIK ÖDENEĞININ MIKTARI

Sigortalı kadının analığı halinde verilecek günlük geçici iş göremezlik ödeneği, iş göremezliğin başladığı tarihten önceki on iki aydaki son üç ay içindeki prime esas kazançlarına göre hesaplanacak günlük kazancının yatarak tedavilerde yarısı, ayaktan tedavilerde ise üçte ikisi düzeyinde oluyor.

MÜRACAAT ŞEKLI

4/1-a sigortalılık statüsüne tabii sigortalıların geçici iş göremezlik ödeneğine dair işlemleri e-ödenek programı ile elektronik ortamda yapılıyor.

4/1-b sigortalılık statüsüne tabi sigortalılar sadece, istirahat raporlarıyla birlikte PTT bank veya banka hesap numaralarını SGK’ya bildirmeleri ve SGK’ca çalışmadığına dair beyanları yeterli bulunuyor.  

Sigortalıların geçici iş göremezlik ödeneklerini alabilmeleri için sigortalının işyerinde çalışmadığına dair bildirime bulunmaları gerekiyor.
 
DESTEK PRIMIYLE ÇALIŞAN EMEKLI ANNELERIN RAPOR PARASI

Sosyal güvenlik destek primi kapsamında adına prim ödenen sigortalılardan sadece “iş kazası ve meslek hastalığı sigortası” primi kesildiğinden hastalık veya analık sigortası kapsamında geçici iş göremezlik ödeneği almaları mümkün bulunmuyor.